Kayıtlar

Têgeha Marxîst a 'biyanîbûn'ê û biyanîbûna Kurdan a li Kurdî

Di vê nivîsa xwe de em ê hewl bidin ku têgiha ‘’biyanîbûn’’ê ya di Marxîzmê de vebêjin û hewl bidin ku wê   ji nav kategoriyên ekonomîk û çînî derbixin û di nav nirxên kulturî û netewî de wateyeke nû   bidine û li ser têkiliyên serdest û bindestiyê biyanîbûna kurdan a li kurdî destnîşan bikin. ‘’Naxwe heya ku kiryarên mirovan ne li gorî pîvanên dildariyê lê   li gorî xweristê(xweza)   werin dabeş kirin li şûna ku mirov zalîtiyê li ser karê xwe bike ev çalakî vediguherê hêzeke ku   li dijî mirov radiweste û hêzeke biyanî ku mirov dike kole’’ (Îdeolojiya Alman, Marx-Engels, rp. 37) Di derbarê ‘’biyanîbûn’’ê de Marx- Engels di   berhema bi navê Îdelojiya Alman de wiha dibêjin. Mirov dikare ‘’xwerist’’ê wekî ‘’neçariyê’’, ‘’kotekiyê’’ jî bixwîne. Loma ‘’xwerist’’ hin zagonên derveyîn in ku mirov carinan nikare li hemberî hêza wê derkeve û ji bo vê jî neçar dimîne ku serî li ber hêza wê bitewîne. Ev serîtewandina li hemberî hêza xwezayê herwiha sînorên me yên ‘’azadiya pratîk’’ jî diy
Yorum Gönder
Devamı

Parrhesîaya Yewnana antîk û qedexebûna kurdî li Kurdistanê

Resim
Parrhesîaya Yewnana antîk û qedexebûna kurdî li Kurdistanê Şengul OGUR Mîchel Foucault   di payiza 1983ê de li zanîngeha Calîforniayê di derbarê têgiha parrhesîaya Yewnana antîk de semîneran dabû. Ev semînerên  Foucault  wekî pirtûkekê çap bû. Di beşê pêşî yê vê pirtûkê de  Faoucault  li ser berhemên  Eurîpîdes , di navbera sazîyên wekî azadî, perwerdehî, desthilatdarî û siyaseta heyî de, bi pêvajoyê re guherîna têgiha  parrhesîayê   dişopîne û vê guherînê bi awayekî ku me qanî bike radixe ber çavan. Parrhesîa wekî  "free speech"  hatîye wergerandin bo îngilîzî. Dema ku mirov bala xwe dide taybetmendîya parrhesîayê mirov dikare wê, ji hêla wateyî ve wekî‘ ’ axaftina azad’’  wergerîne kurdî jî. Parrhesîa   wekî   "rastgotinîyê"   hatîye wergerandin bo fransî û almanî jî. Bi ya min sedema wê jî ew e ku alman û fransizan bêhtir hêla sincî ya   parrhesîayê   dane ber çav û ya siyasî paşguh kirine. Lê îngilîzan jî bêhtir hêla wê ya siyasî dane ber çavan û li
Yorum Gönder
Devamı

Guhdarî min bin! Ji ber ku ez ne ew an jî ev im! Beriya her tiştî bi hine dî re min neşilişînin!

Bi rawêja ku di nêz de bi îddîaya herî dijwar ku berê xwe daye wê ez ê derkevim pêşberî mirovahiyê bivê-nevê divê ez bibêjim bê ka ez kî me. Ji hîmî ve divê ev were zanîn: ji ber ku, ne ku ''nasnameya xwe vedişêrim''. Lê bêrêjêtiya di navbeyna mezinbûna peywira min û biçûkbûna hevçaxê min de ji vir diyar dibe, ne ez seh kirime û ne jî dîtime. Ez ji kîsê xwe dijîm, dibe ku jiyana min tenê pêşdaraziyek be...Ji bo ku ez bi xwe bidim bawerkirin ku ez najîm , tenê bi ronakbîrekî re ku havînî têne Engadîna Banî, biştexilim bes e...Di nav van şertan de peywireke wiha dikeve ser milê min ku dike hînbûyinên min û reftarên min bêhtir li ser şanaziya ajoyên min ên navxwe serî rakin, gotina vê li min dikeve: Guhdarî min bin! Ji ber ku ez ne ew an jî ev im! Beriya her tiştî bi hine dî re min neşilişînin! Mînak, bi mîsogerî ez ne reşeyek, an jî cinawirê sincê me. Bi ser de, hevîrê min berevajiyê şêwaza wî mirovî ye ku bi xawênê hatiye rûmetdarkirin. Bila di navbeyna me de bimî
Yorum Gönder
Devamı
Em bi xwe dizanin, em ên zane, em bi xwe, bi xwe dizanin; sedemeke vê ya baş heye. Me qet li xwe nepirsî- em ê çawa xwe bibînin rojekê? Dema ku digotin, ‘’gencîneya we li kûderê be dile we jî li wir e’’ rast digotin; gencîneya me li wan kewarên mêşê hingiv e. Em tim bi wir ve diçin, weke wan heywanên ku   ji zikmakî ve bi per û bask û mêşên hingiv ku tovê hingiv ê giyên tînin ser hev; a rast tekane tişta ku em ji dil qîmetê pê didine ew e ku em ‘’tiştekî li hêlînê deynin’’. Dema ku em werin ser aliye dî yê jiyanê, ku jê re ‘’jiyanîn’’ tê gotin, ji bo wê kî ji me bi dil e, çiqasî ji dil vê dixwazin? An jî   çiqasî têra xwe dema me heye? Tirsa min ew e ku   ti caran bi temamî ‘’me xwe neda’’ tiştên wiha; dile me ne li wir bû, bi ser de guhê me jî! Jê wêdetir, weke wan ên ketine qêlik de û li xalbûneke îlahî, dema ku bi dengê zimêniya naqoseke ku saet tam li duwanzdeha nîvroyê dixe bi ser hişê xwe ve tên û dibêjin, ‘’ev dengê çi bû?’’, carinan em jî piştre guhê xwe difirkînin, tim bi ş
Yorum Gönder
Devamı

Li her deverê derxistina zor û zehmetiyan

Beriya bi 4 salan ketim wê fikra ku di nivîskariyê de siûda xwe bicerîbinim. Pir baş bi bîra min tê, belê, piştî nîvroyeke yekşemê bû. Weke her carê, ez li aliyê derve ya kafeya li Frederîksberg Parkê rûniştibûm, ev der ji bo zarokan parkeke bêhempa ye, mîna cîhaneke çîrok û çîvanokan ku Qral û Qralîçe lê dijiyan; ji bo ciwanan li naverasta cimbişa mirovan parkeke şîrînok e, ku mirov wextekî xweş lê bibihurîne, ji bo zilamekî ku êdî ji ciwantiyê ketîye, li vê derê, hîseke wiha ya dilnimz a coşdariya bi kul û kovan heye, ya cîhanê û ya hemû tiştên xwemalî cîhanê, ew bi navûdengiya girambarî ya qiraliyetê ku mirov xweziya xwe pê tîne, li wê derê, ji bo qraliçiyê bûye bîranînek têkilî mêrê wê yê mirî û çilmîsî ye. Li wê derê weke her carê rûniştim û min qelûna xwe vêxist. Mixabin, tekane hêla hevşib a ku min keşf kirî, ya di navbeyna destpêkirina hewldana min a felsefî ya biçûk û zayina mûcizeyî ya wî lehengê dastanê ew bû ku her du jî li cihekî bêhnvedanê bûn. Ji bilî vê ti hevşibînek di
Yorum Gönder
Devamı